4 de setembro de 2008

Coidado coas etiquetas

Os adultos, sexamos pais ou non, temos a feísima costume de etiquetar ás persoas, ás veces incluso collémoslle manía a alguén pola "etiqueta" que alguén lle puxo e nos transmitiu ou pola que nós mesmos lle poñemos e o curioso é que a maioría das veces non teñen nada que ver coa realidade.
Cando estas etiquetas llas pomos aos nenos, a forza de repetirllas facemos que as interiorice e as faga propias polo que hai que evitalas, porque danan aquelo que máis queremos.

Invítovos a ler un pouco sobre o tema:
  • Carmen García Herrera escribiu un acertadísimo artigo sobre o tema para o portal www.solohijos.com que debería ser unha lectura obrigada para pais: Las "etiquetas que ponemos a los niños".
  • Violeta Alcocer tamén escribiu sobre isto para a revista Ser padres hoy e que podedes ler no seu blogue: ¡Cuidado con las etiquetas! (1-2 años).
  • E por último temos un artigo da terapeuta Laura Gutman que agardo que vos goste e que vos faga pensar sobre as nosas actitudes cos nenos, que reflexionedes sobre a vosa infancia e aquelas cousas que tamén vos ferían.

-------------------------------
Dille que lle queres
Laura Gutman (Este e outros artigos en www.lauragutman.com.ar)

Pechemos os ollos e recordemos o máis fermoso que nos dixeron os nosos pais: Princesa... rei da casa... vidiña... es un encanto... cariño... meu corazón... meu amor... meu ceo... que guapo... que listo...
Estamos sorrindo?

Talvez algúns de nós non logremos traer estes recordos, e no seu lugar aparezan sen permiso outros: que parvo es... pois só sabes mentir... que se segues así direillo ó teu pai... es malo... non te quero... seica non entendes... es xordo?... distraída como a súa nai...
Estamos compunxidos?

O que os nosos pais -ou quen se ocupou de criarnos- dixeran, constituíuse necesariamente no máis sólido da nosa identidade. Porque somos os adultos quen nomeamos como son as cousas. Por iso o que dicimos, é.

O neno pequeno non pon en dúbida o que escoita dos maiores. Pode ser doloroso ou gratificante, pero en todos os casos, a interpretación dos adultos é absolutamente certeira para o neno que aprende a traducir ó mundo a través do cristal dos maiores.

Neste sentido, a intención coa que falamos cos nenos é importante. Se os amamos de verdade, seguramente as nosas palabras estarán cargadas de sentimentos cariñosos e suaves. Pero se estamos cheos de resentimento, destilaremos xenreira aínda cando os nenos non teñan nada que ver.

É verdade que hai situacións onde o neno equivócase ou fai algo inadecuado. Pois ben. Unha cousa é conversar sobre iso que "fixo" mal, e outra cousa é que ese acto convértao en alguén que "é" malo. Só o noso rancor pode confundir entre unha cousa e outra. Se o neno, de tanto escoitar ós seus pais dicindo o mesmo, convéncese de que é malo, ficará atrapado por ese circuíto onde "é" na medida que é malo, e para ser malo, ten que seguir facendo todo o que faga enfadar ós seus pais. Nese punto, perdeu toda esperanza de ser amado sen condicións.

Para o neno "eternamente malo a ollos dos seus pais", sempre aparecerá outro individuo que actuará o personaxe oposto: "o eternamente bo". Ás veces é alguén tan próximo como o propio irmán ou irmá, ou outra persoa moi próxima á familia. Alí, nese personaxe, -non importa que é o que faga- recaerá toda a admiración e será nomeado polos pais como alguén "bo, intelixente e listo". Esta é a proba fidedigna de que non se trata do que cada un é ou fai, senón da necesidade dos adultos de proxectar polarizadamente, os nosos lados aceptados e os nosos lados vergonzosos noutros individuos, para non facernos cargo de quen somos. E tamén para dividir a vida nun costado ben negro e noutro ben branco, de modo de ter certa sensación de claridade. Que por suposto non é tal.

Parece que os adultos necesitamos amosar todo o que os nenos fan mal, cuán ineptos ou torpes son, para sentirnos un pouquiño máis intelixentes. É unha paradoxa, porque ó actuar desta forma, é obvio que somos incriblemente estúpidos.

Con todo as cousas son máis sinxelas do que parecen. Dicirlles aos nenos que son fermosos, amados, benvidos, adorados, xenerosos, nobres, belos, que son a luz dos nosos ollos e a alegría do noso corazón; xera fillos aínda máis agradables, sans, felices e ben dispostos. E non hai nada máis pracenteiro que convivir con nenos alegres, seguros e cheos de amor. Non hai ningún motivo para non prodigarlles palabras repletas de cores e sonos, salvo que esteamos inundados de rabia e rancor. É posible que as palabras bonitas non aparezan no noso vocabulario, porque xamais as recibimos na nosa infancia. Nese caso, tócanos aprendelas con tenacidade e vontade. Se facemos ese traballo agora, os nosos fillos -ao converterse en pais- non terán que aprender esta lección. Porque xurdirán das súas entrañas con total naturalidade, as palabras máis belas e as frases máis gratificantes cara aos seus fillos. E esas cadeas de palabras amorosas perpetuaranse por xeracións e xeracións, sen que os nosos netos e bisnetos reparen nelas, porque farán parte do seu xenuíno xeito de ser.

Parece que a nosa xeración é bisagra na evolución da sociedade occidental. Ás mulleres tócanos aprender a traballar e lidiar co diñeiro. A ser autónomas. Tócanos aprender sobre a nosa sexualidade. A reaprender a ser nais con parámetros diferentes dos das nosas nais e avóas. E tócanos aprender a amar. Por iso é posible que sintamos que é un enorme desafío e ademais é moito traballo, isto de criar aos nenos dun modo diferente a como fomos criadas. É verdade. É moito traballo. Pero llo estamos aforrando á nosa descendencia. Pensemos que é un investimento a futuro con risco cero. De agora en diante... só palabras de amor para os nosos fillos! Gritemos ao vento que os amamos ata o ceo. E máis alto aínda. E máis e máis.